11 Mart’ta ilk corona virüsü vakasının açıklanmasıyla birlikte Türkiye eve kapandı. Birçok şirket halen evden çalışmaya devam ediyor. Pek çok insan evden çalışırken aynı zamanda eğitimin de Eğitim Bilişim Ağı (EBA) üzerinden evden verilmeye başlaması Türkiye’nin internet altyapısı üzerinde ciddi bir yük oluşturuyor. Evinde yeterli hızda internet bağlantısı olmayan veliler hele kendileri de evden çalışıyorsa birçok teknik aksaklıkla boğuşuyor. Öğrenciler annelerine ‘Öğretmen donuyor’ diye şikayette bulunuyor.
SORUN SADECE TÜRKİYE’YE HAS DEĞİL
İnternet altyapısında oluşan aşırı yüklenme sadece Türkiye’ye has bir sorun da değil. İngiliz The Times’ta yer alan habere göre İngiltere’de internet kullanıcılarının üçte birinden fazlası –yaklaşık 10 milyon hane- bağlantının sıklıkla koptuğundan veya bant aralığının darlığından dolayı bağlantının yavaşladığından şikayet ediyor.
Araştırmaya göre her 5 evden çalışandan 1’i bu ve daha fazlası durumdan dolayı evde çalışmadığını belirtiyor. Genel olarak 10 evden 1’i internet hızlarını düşük hatta kötü olarak tanımlıyor.
İNGİLİZ TELEKOM ŞİRKETİ: ETKİLEMEDİ
İngiliz telekomünikasyon şirketi Ofcom Mayıs ayında, indirme hızlarının karantinadaki ilk döneme göre yüzde 2 ve 3 oranında düştüğünü ve Netflix indirme hızlarının yüzde 3 yavaşladığını bildirdi. Sistem düzenleyicisi, geniş bant ağlarının yanıt verme hızının yüzde 2 daha kötü hale geldiğini ancak bu durumun çoğu kullanıcı için performans açısından fark edilmeyeceğini söyledi.
Sadece 3 milyon hane tamamen fiber altyapıya sahip ve saniyelik olarak internet hızları 1 gigabit. Ancak bu durum evlerin büyük bir çoğunluğunun en hızlı internet bağlantısından mahrum olduğu anlamına geliyor.
Türkiye’deki duruma gelecek olursak İngiltere’den biraz daha karışık… İnternet altyapısıyla ilgili şikayetler pandemi sonrasında da öncesinde olduğu gibi say say bitmiyor.
Muğla’nın Seydikemer ilçesinde yeni tip korona virüs (Covid-19) tedbirleri kapsamında Eğitim Bilişim Ağı (EBA) platformundan canlı yayınlanan dersleri dağda şebekenin çektiği noktada takip edebilen öğrenciler, internet sorununun giderilmesini bekliyor. Fotoğraf: İHA
“SESLİ VE GÖRÜNTÜLÜ ARAMALAR ARTTI”
Dijital İletişim Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık sozcu.com.tr’ye yaptığı açıklamada Türkiye’de 62 milyon aktif internet kullanıcısı olduğunu anımsatarak özellikle sesli ve görüntülü arama hizmetlerinin daha fazla kullanılmasıyla birlikte hatlar üzerindeki yükün arttığını belirtti. Kınık, “Evden çalışma süreci, hücresel veri kullanımı ve geniş bant kullanımına olan ihtiyacı da arttırdı. İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyük şehirlerde internet hizmetleri yavaşladı. Pandemi sürecinin bu kadar derin geçeceğini kimse tahmin etmediği için altyapı yatırımları da çoğu noktada yetersiz kaldı. Sesli arama ve görüntülü hizmetlerde de büyük noktada artış yaşandı” diye konuştu.
“OPTİK ALTYAPI GÜÇLENDİRİLMELİ”
Fiber optik altyapının güçlendirilmesi gerektiğini aktaran Kırık, servis sağlayıcılarının interneti dağıtsa da ana omurganın Türk Telekom altyapısı olduğunu vurguluyor. Kırık, “Türkiye’de sürece hazırlıksız yakalandı kimse bunu düşünemezdi. Kopmalar, aksamalar bağlantı sorunlarına sebebiyet verdi. Bu yaşananlar gelecek süreçte internet altyapısına yatırım yapılmasının önemini de bizlere bir kez daha hatırlattı. Servis sağlayıcılarının bu zorlu sınavdan çıkabilmeleri için fiber optik altyapılarını güçlendirmeleri gerektiğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
Dijital İletişim Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık
“İNTERNET ÜCRETİ 30 GÜN İÇİN ÖDENİR”
Vatandaşların ayda 30 gün için internet ücreti ödediklerini, yaşanan kopmalar sorucu ücret iadesi talep etme hakları olduğunu belirten dijital iletişim araştırmacısı, “İnternet hizmetini almadığımız dönemlerde tüketici olarak haklarımızı bilmeliyiz. 30 gün para ödüyorsak o kadar gün hizmet almalıyız. Haftada 3 kere internet hizmetinde kopma yaşanan noktalar var. Yüklenici firmaların vatandaşları mağdur etmemeleri gerekiyor. Uzaktan eğitim ve evden çalışma süreci de devam ediyor. Vatandaşlar bu noktada tüketici hakları masasına başvurabilir. Onlara her gün o hizmeti alacakları beyan edildi ve bu şekilde ödeme yapıyorlar. Firmaların bu süreçte sınıfta kaldıklarını da söyleyebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
