Dünya çapında 15-44 yaş arasında insanlarda iş ve gündelik yaşamlarını etkileyen ilk 20 hastalık arasında değerlendirilen obsesif kompulsif bozukluğun nedeni tam olarak anlaşılamamıştır. Genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülüyor.
OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) NEDİR?
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), obsesyon adı verilen takıntılı düşünce, fikir ve dürtüler ile kompulsiyon adı verilen yineleyici davranışlar ve zihinsel eylemlerden oluşan bir ruhsal hastalıktır.
Obsesyon: Kişinin zihnine girmesine engel olamadığı, zihninden uzaklaştıramadığı düşünce, fikir ve dürtülerdir. Kişinin isteği dışında gelirler, kişi tarafından mantıkdışı olarak değerlendirilirler ve yoğun sıkıntı ve huzursuzluğa yani anksiyeteye neden olurlar.
Kompulsiyon: Obsesyonların neden olduğu yoğun sıkıntı ve huzursuzluğu azaltmak ya da ortadan kaldırmak üzere yapılan yineleyici davranış ve zihinsel eylemlerdir.
OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) BELİRTİLERİ
* Kirlenme korkusu
* Düzenli ve simetrik olma
* Kendisini veya sevdiklerinin zarar görmesine ait düşüncelere kapılma
* Başkalarının dokunduğu nesnelere dokunamamak
* Nesneler düzenli olmadığında strese girme
* El sıkışmaktan rahatsızlık duyma
* Sürekli el yıkama
* Aşırı temizlik takıntısı
* Mikroplardan korkma
* Sürekli duş alma isteği
* Sürekli bir şeyleri kontrol etme ihtiyacı duyma
* Bir şeyleri sayma
* Kilitlendiklerinden emin olmak için kapıları tekrar tekrar kontrol etme
* Kapalı olduğundan emin olmak için ocağı tekrar tekrar kontrol etme
* Belirli kalıplarda sayma
* Bir duayı, kelimeyi veya ifadeyi içten içe tekrarlamak
Foto: shutterstock
OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) TEDAVİSİ
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) tedavi edilmediği takdirde kendiliğinden iyileşmeyebilir, bu nedenle tedavi almak son derece önemlidir.
Kişi, zihinsel hastalıkların teşhisi ve tedavisi için özel olarak eğitilmiş bir sağlık uzmanına yönlendirilebilir. Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) tedavisinde en etkili yaklaşım, ilaçları uygun terapiler ile birleştirmektedir.
Davranış Terapisi: Obsesif kompulsif bozukluk hastalarında sıklıkla görülen abartılı veya takıntılı düşünceleri azaltmaya odaklı bir tedavi yöntemidir. Terapinin amacı, obsesif kompulsif bozukluğu olan kişilere, zorlayıcı davranışlarda bulunmadan kaygı yaratan inançlarıyla yüzleşmeleri konusunda yardımcı olmaktır.
İlaç Tedavisi: OKB hastalarında beyindeki serotonin seviyelerini artırmaya yönelik ilaçlar kullanılabilir.
